2.dünya Savaşı Nedenleri ve Sonuçları

2. Dünya Savaşı, 20. yüzyılda dünya genelinde meydana gelen iki büyük savaştan ikincisi olup, 1939'dan 1945'e kadar devam eden küresel bir askeri çatışmadır. Bu savaşa, zamanın bütün büyük güçleri olan Birleşik Krallık, Sovyetler Birliği, Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Fransa; Müttefik Devletler olarak, Almanya, İtalya ve Japonya ise Mihver Devletler olarak katılmıştır. 100 milyondan fazla askeri personelin katıldığı bu savaş, dünya tarihindeki en büyük savaştır. Savaşın önemli katılımcıları, tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel güçlerini, sivil veya askeri kaynak ayrımı yapmaksızın, bu savaş için seferber etmiştir.

Nükleer silahların kullanıldığı ve Yahudi Soykırımı gibi kitlesel sivil ölümlerin meydana geldiği tek savaş olan 2. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en kanlı savaştır. Savaşta 40 ila 50 milyon kadar insan yaşamını yitirmiştir. Savaşın başladığı tarih olarak çoğunlukla, Almanya'nın Polonya'yı işgal ettiği 1 Eylül 1939 kabul edilir. Polonya'nın işgali ile Fransa ve Britanya İmparatorluğu ve İngiliz Milletler Topluluğu'na katılan çoğu ülke Almanya'ya savaş ilan etmiştir. Almanya, Avrupa'da büyük bir imparatorluk kurma hedefindeydi.

Almanya, 1939'un sonlarından 1941'in başına kadar bir dizi muharebe ve antlaşma ile Avrupa topraklarının büyük bir kısmını ele geçirdi veya kontrol altına aldı. Alman-Sovyet antlaşması devam ederken, tarafsız olan Sovyetler Birliği, 6 komşu ülkenin topraklarının tamamını veya bir bölümünü işgal etti veya topraklarına kattı. Britanya ve İngiliz Milletler Topluluğu, Kuzey Afrika'da ve büyüyen deniz savaşlarında Mihver Devletlere karşı savaşmaya devam eden tek büyük güç olarak kaldı.

1941 Haziran ayında Avrupalı Mihver Devletler, Sovyetler Birliği'ni işgal etmeye başladılar. Tarihteki en büyük kara savaşı cephesini başlatan bu işgal neticesinde Mihver Kuvvetler, askeri gücünün önemli bir kısmını bu savaş için ayırdı. 1941 Aralık ayında, 1937'den beri Çin'le savaşan ve Asya'ya hakim olmaya çabalayan Japonya, Amerika Birleşik Devletleri'ne ve Pasifik Okyanusu'ndaki Avrupalı devletlerin topraklarına saldırdı ve kısa sürede bölgenin büyük bir kısmını ele geçirdi.

Japonya'nın Pasifik Cephesi'ndeki bir dizi yenilgisi ve Avrupalı Mihver ordularının Kuzey Afrika ve Stalingrad'daki yenilgileriyle beraber Mihver Devletlerin ilerlemesi 1942 yılında durduruldu. 1943 yılında Doğu Avrupa'daki Alman mağlubiyetleri, İtalya'nın Müttefik Kuvvetlerce işgal edilmesi ve Pasifik'teki Amerikan zaferleri ile Mihver Devletler savaştaki kontrolü yitirdi ve tüm cephelerde geri çekilmek zorunda kaldı. 1944'te Batılı İttifak Kuvvetleri Fransa'yı işgal etti, Sovyetler Birliği ise kaybettiği yerleri geri alıp Almanya'yı ve müttefiklerini işgal etti.

Sovyetler Birliği ve Polonya kuvvetlerinin Berlin'i almasını takiben Almanya'nın 8 Mayıs 1945'te koşulsuz olarak teslim olmasıyla Avrupa'da savaş sona erdi. Japon orduları Birleşik Devletler tarafından yenilgiye uğratıldı ve Japon Adaları işgal edildi. Asya'da savaş, 15 Ağustos 1945 tarihinde Japonya'nın teslim olmayı kabul etmesiyle sona erdi. Türkiye ise resmi olarak savaşa girmemesine rağmen, Almanlar ve Amerikalılar ile yaptığı dostluk paktları ve ekonomik ilişkiler sayesinde savaşın sonuçlarından etkilenmiştir.

Savaş, 1945 senesinde Müttefik Devletler'in Almanya ve Japonya'ya karşı kesin galibiyetiyle sona erdi. 2. Dünya Savaşı, dünyanın politik dengesini ve sosyal yapısını köklü bir şekilde değiştirdi. Sonraki yıllarda meydana gelebilecek çatışmaları önlemek ve uluslararası dayanışmayı sağlamak amacıyla Birleşmiş Milletler (BM) kuruldu. Savaş bittikten sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği süper güçler olarak ortaya çıktı. Bu, süper güçler arasında 46 yıl boyunca devam edecek olan bir soğuk savaş dönemini başlattı. Bu dönemde Avrupalı büyük güçlerin etkisi azalmaya başladı ve Asya ve Afrika'daki sömürgeler bağımsızlıklarını kazanmaya başladı. Savaş sırasında endüstrileri zarar gören birçok ülke, ekonomilerini yeniden yapılandırma dönemine girdi. Politik bütünleşme, savaş sonrasında ilişkileri düzenlemek amacıyla özellikle Avrupa'da önem kazandı.